TEMEL BİLGİSAYAR YAPISI VE ELEMANLARI
Temel bilgisayar mimarisi iki tip olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlar Von-Neumann ve Harvard mimarisidir.
TEMEL BİLGİSAYAR YAPISI VE ELEMANLARI
Temel bilgisayar mimarisi iki tip olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlar Von-Neumann ve Harvard mimarisidir.
Von-Neumann Mimarisi
Harvard Mimarisi
Günümüzün bilgisayarları Von-Neumann mimarisine sahip mikro işlemcileri kullanmaktadır. Bunun yanı sıra video encode/decode, ses datası işleme gibi yüksek hız isteyen işlemlerde ise Harvard mimarisindeki mikroişlemciler kullanılmaktadır.
Von-Neumann mimarisindeki mikroişlemcilere örnek olarak Intel x86, Pentium, AMD Athlon gibi modeller, Harvard mimarisine örnek olarak ise DSP’ler, ARM Cortex gibi modeller sunulabilir.
Tipik Bir Bilgisayar Sistemi:
Şekilde görüldüğü üzere, tipik bir bilgisayar temel olarak 2 ana öğeden oluşmaktadır. Bunlar donanım yani; fiziksel aygıtlar ile yazılım ise yapılması gereken işleri donanıma komut olarak gönderen programlar topluluğudur. Yazılım ise iki ana grup ile ifade edilir.
Bunlar:
şeklindedir.
Sistem yazılımları ise 4 gruptan oluşur. Uygulama yazılımları 2 gruptan oluşur.
-
Aygıt yazılımı I. Genel amaçlı
-
İşletim sistemi II. Uygulamaya özel yazılımlar.
-
Sistem destek yazılımları
-
Sistem geliştirme yazılımları
Sistem Yazılımı
-
Aygıt Yazılımı: Sistemi oluşturan donanımların çalışması için
gerekli olan yazılımlardır.
-
İşletim sistemi: Kullanıcı arayüzü, ağ bağlantı arayüzleri, Dosya
erişimi ve organizasyonu, Çoklu çalışma gibi hizmetleri sağlayan
yazılımlardır. Örneğin: DOS, Windows, Linux, PARDUS, Unix vs..
-
Sistem destek yazılımları: Sistemle ilişkili faydalı yazılımlardır.
Örneğin,Disk formatlayıcı, hesap makinesi, test ve iletişim
yazılımları, Hyperterminal, Telnet vs..
-
Sistem Geliştirme Yazılımları: Bunlar, çeşitli kütüphaneler,
Uygulama Programı arayüzü (API) (Winsock, setupapi, mmtools,
SAPI, DDK..), Derleyiciler, Debugger’lar..
Uygulama Yazılımları
-
Genel Amaçlı
Kelime işlemciler, Veri tabanı yönetim
programları, SpreadSheet programları ..
-
Özel yazılımlar
Yazılım ve Donanım İlişkileri
Günümüzde kullanılan bir bilgisayarda aşağıdaki aygıtlar standart olarak bulunmaktadır:
-
Anakart (Mainboard)
PC nin diğer tüm parçaları anakart üzerine takılır.
PC nin içindeki tüm veri akışını düzenleyen, diğer bileşenler arasındaki koordinasyonu sağlayan aygıttır.
Kasa
Anakart ve diğer tüm iç donanım aygıtları kasa içine monte edilir.
İşlemci (CPU)
PC nin beynidir. Yapılacak her işleme o karar verir ve bununla ilgili diğer aygıtları yönlendirir.
Bellek (RAM)
Kayıtlı programları ve belgeleri açtığımız ve üzerinde çalıştığımız aygıttır. Bilgileri kalıcı olarak tutmaz.
Sabit Disk (Harddisk)
Programlarımızı ve belgelerimizi kalıcı olarak tuttuğumuz standart bilgi saklama aygıtıdır.
Ekran kartı
Monitörün görüntü kablosunun takıldığı aygıttır. Monitörün görüntü kalitesi buna bağlıdır.
Monitör
PC nin standart çıkış birimidir. Monitörün boyutu, düşük radyasyonlu ve titreşimsiz olma özelliği önemlidir.
CD-ROM sürücüsü
Artık bir çok program CD ye yüklenerek dağıtıldığı için, PC lerin vazgeçilmez bir aygıtı haline gelmiştir.
Ses kartı
Yine PC lerde vazgeçilmez hale gelen bir aygıttır. Bir çok programda ses unsuru da kullanılmakta olduğu için her PC de kullanılmaktadır.
Disket sürücüsü (Floppy disk driver)
Disketler küçük ve çabuk bozulabilen bilgi saklama aygıtları olmakla birlikte halen ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle her PC de bir disket sürücüsü bulunmalıdır.
Klavye
PC nin standart bilgi giriş aygıtıdır.
Fare
Windows’un kullanılmaya başlaması ile vazgeçilmez hale gelen bir aygıttır.
Hoparlör + Mikrofon + Kulaklık
Ses kartı bulunan bir PC de bir hoparlör bulunması kaçınılmazdır. Diğerleri isteğe bağlıdır.
II. TEMEL BİLGİSAYAR ASSEMBLE DİLİ
Temel bilgisayar Assemble dilindeki komutları kullanarak ana bellekte A, B ve C adreslerinde bulunan sayılar üzerinde (A+B-C)/2 işlemi ve sonucun D adresine aktarılması işlemi aşağıdaki gibidir.
ORG PROG_ADR
LDA A
CMA
INC
ADD B
ADC C
DIV 2
STA D
HLT